“Theo dõi các hoạt động của bộ môn này, tôi thấy Việt Nam đã có sự thay đổi về cách nghĩ, cách làm khi đề cập đến logo. Tuy nhiên, vẫn chưa xứng tầm với một nhà nước đang trong xu hướng hội nhập toàn cầu như hiện thời”, Phạm Tam nói.
Họa sĩ Phạm Tam
- bây chừ tôi cũng còn tiếc, vì cuộc thi này mình chưa kịp gửi bài tham dự. Rạp hát Chèo Hà Nội trao 3 giải khuyến khích với giá trị như vậy cũng tạm được, đã an ủi phần nào vì họ có ban bố kết quả, còn hơn nhiều đơn vị tổ chức rất hoành tráng nhưng không coi trọng tác giả, không thèm công bố, hoặc ban bố mà không trao giải đúng ngày.
Cũng có khi, treo giá trị giải thưởng trong thể lệ là 20 triệu đồng, nhưng đến khi trao giải chỉ trả 50% hiện kim, còn lại tác giả bị ép nhận 50% hiện vật, mà hiện vật đó thỉnh thoảng tác giả không cần.
Về giá trị giải thưởng thì họ có quyền định giá bao nhiêu thì họa sĩ biết bấy nhiêu, nếu thấy thấp thì họa sĩ có quyền không tham gia, công khai mà. Tuy nhiên tổ chức đó cần phải thực hành đúng những gì đã cam kết trong thể lệ đã được ban hành, mà các cuộc thi logo tại Việt Nam không phải lúc nào cũng thực hiện đúng. Một vấn đề khác ảnh hưởng đến giải thưởng không cao so với công sức họa sĩ đầu tư, đó là do Ban tổ chức (BTC) không chịu mời người cố vấn hoặc không nghe những người có chuyên môn cao đề xuất mức thưởng.
Logo thiet ke logo Đại hội Thể thao châu Á trong nhà (Asian Indoor Game) năm 2009 tại Hà Nội của Phạm Tam
- hiện, khả năng nhận biết giá trị thương hiệu qua logo của công chúng khá tốt. Nhiều đơn vị tư nhân tinh thần được điều này, nên đã đầu tư xứng đáng với công sức họa sĩ thiết kế. Họ chẳng những đầu tư mạnh về tài chính mà còn có nhã ý hợp tác chặt, cùng nhau định hướng trước khi thiết kế, sản phẩm ra đời thường đạt được hiệu quả cao.
Phần nhiều các tổ chức công quyền và một số doanh nghiệp bây chừ chưa thật sự chuyên nghiệp trong cách tổ chức thiết kế và tuyển chọn logo. Họ không xác định được họ đang muốn gì? Không trọng tác giả, không thực hành đúng thời kì, giải thưởng, như thể lệ đã được ban hành. Thậm chí, đôi lúc bức xúc nên có đơn khiếu nại đến cả bộ trưởng mới được đáp; nhưng trả lời vẫn thấy không thỏa đáng vì cách làm thiếu trách nhiệm, không coi trọng tác giả. Làm ảnh hưởng xấu đến từng lớp, chỉ khổ thân họa sĩ theo đuổi niềm đam mê để rồi thất vọng. Điều này vô tình làm phần đông các họa sĩ tài năng đánh phật lòng tin nên bỏ cuộc.
Tuy nhiên, giá trị giải thưởng không phải là yếu tố chính đối với họa sĩ say mê với nghề. Nguyên tố chính dẫn đến cuộc thi không thành công chính là khâu tổ chức, định hướng trước thiết kế chưa thật sự chuyên nghiệp. Tức là, BTC cần phải có ý thức quản lý thiết kế logo và sử dụng logo trong quá trình dài, chẳng thể thi xong rồi thôi. Song song BTC cũng nên trọng tất tật họa sĩ gửi bài tham dự. Tiếc gì một tin thông báo trên e-mail.
Một số logo đã được ứng dụng của Phạm Tam
- Đúng là nhiều nơi có cách nghĩ như vậy cho đỡ tốn kém, nhưng họ không nghĩ rằng vì logo xấu nên chỉ dùng được một thời kì ngắn lại thay đổi. Mà thay đổi logo thì phải kèm theo đổi thay cả hệ thống nhận mặt thương hiệu, sẽ tốn kém hơn rất nhiều. Thiệt hại còn nhiều hơn thế nữa, vì đã dày công quảng bá thương hiệu cho đến khi công chúng vừa biết đến thì lại đổi. Tôi không hiểu, ngay cả tổ chức lớn của quốc gia cũng vậy, có lẽ họ còn nghĩ logo mang tính thời trang chăng?
Nếu thiết kế logo nhìn vào một thiết kế có tính biểu trưng cho tộc người, một bộ lạc hay các thành bang, nhà nước thì từ thời Cổ đại, vài ngàn năm trước Công nguyên, đã có logo. Tuy nhiên, theo nhiều sử gia của bộ môn này thì logo thời hiện đại có nhẽ bắt đầu vào những năm 1870, khi nhãn Bass đưa ra biểu tượng có hình tam giác màu đỏ - trở nên logo đầu tiên được đăng ký thương hiệu vào năm 1876. Theo Al Ries và Laura Ries (1998), Alycia Perry (2003), một logo thương hiệu thường phải đạt đến: sự dị biệt; đơn giản, dễ nhớ; dễ thích ứng; và có ý nghĩa. |
- Lĩnh vực thiết kế đồ họa được các trường đại học, cao đẳng, trung cấp tuyển sinh hàng năm khá đông. Riêng bộ đồ đệ họa thì đồ án logo chẳng thể thiếu trong chương trình, cho nên số người biết thiết kế logo ước lượng có thể lên đến hàng chục nghìn, chưa kể các kiến trúc sư, họa sĩ tạo hình, các trường sư phạm mỹ thuật và những tình nhân thích thể loại này.
Giá trị về ích lợi kinh tế, văn hóa, ý thức từ logo mang lại ai cũng biết. Bởi vậy nó trở thành môn học chính thức từ rất lâu trong các trường mỹ thuật, kiến trúc, kinh tế, hoặc các trung tâm thiết kế đồ họa. Tuy nhiên, nó chỉ là một môn học, chưa có khoa chuyên sâu về logo. Về mặt lý luận đã có rất nhiều nhà khoa học đã đề cập đến logo trên nhiều bình diện khác nhau. Nhưng chưa có tài liệu nào nghiên cứu chuyên sâu về logo tại Việt Nam một cách đầy đủ và có hệ thống
Tuy nhiên, không dễ dàng nhận mặt và phân cấp họ vì chưa có một công trình khoa học nào thống kê cụ thể. Bây giờ, trong các hội mỹ thuật cũng chưa có chi hội này chi hội logo cả.
Riêng về góc độ hoạt động nghề, do qua nhiều năm luôn thiết kế logo dự thi hoặc có sự đặt hàng của các doanh nghiệp, tôi biết những họa sĩ chuyên thiết kế logo ước tính khoảng 200 người.
* Trong đó, những người đích thực sống được với nghề này thiet ke logo có nhiều không?
- Tôi nghĩ mỗi nghề luôn có sợi dây vô hình liên kết nhau, nó hỗ trợ nhau để cùng phát triển. Đến nay, tôi đã thiết kế trên 200 logo nhưng chưa hề có khái niệm chỉ kiếm sống bằng việc thiết kế logo, nhưng tôi không phủ nhận vì đam mê thiết kế logo mà tôi đã mở rộng nhiều cánh cửa khác. Có thể nói, các đồng nghiệp của tôi cũng vậy thôi.
Họa sĩ Phạm Tam (hội viên Hội Mỹ thuật TP.HCM) là giảng sư bộ môn Thiết kế đồ họa tại Trường ĐH Kiến trúc TP.HCM. Đã nhận được 110 giải thưởng về nghệ thuật đồ họa, điển hình như: Giải Nhất logo Dự án Sốt rét Việt Nam - châu Âu; giải Nhất logo Đại hội Thể thao châu Á trong nhà; giải Nhất logo Hội nghị Thương mại Asian; giải Nhất logo Đa dạng sinh học Việt Nam; giải Nhất logo Phòng chống HIV/AIDS Việt Nam; giải Nhất logo TP.Vinh; giải Nhất logo tỉnh Tiền Giang; giải Nhất logo Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ TP.HCM… |
VĂN BẢY (thực hiện)
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần
0 nhận xét:
Đăng nhận xét